Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, thị trường thực phẩm đang ngày càng trở nên phức tạp với sự đa dạng về sản phẩm, nguồn gốc. Điều này đặt ra thách thức lớn cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng về việc đảm bảo chất lượng và an toàn. Giữa muôn vàn lựa chọn, làm sao để người tiêu dùng an tâm về sản phẩm mình mua? Và làm thế nào để doanh nghiệp khẳng định uy tín? Câu trả lời nằm ở khả năng truy xuất nguồn gốc thực phẩm.
Đây không chỉ là một xu hướng mà còn là yếu tố then chốt quyết định sự cạnh tranh và xây dựng niềm tin. Vậy, truy xuất nguồn gốc thực phẩm là gì và vì sao nó lại quan trọng đến vậy?
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là gì?
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là một phương pháp cho phép người dùng dễ dàng thu thập mọi thông tin về sản phẩm, ngược dòng từ thành phẩm cuối cùng đến nơi sản xuất ban đầu. Bạn có thể hiểu đơn giản, đây là cách để mọi thông tin về quá trình hình thành sản phẩm được ghi lại, từ khâu nuôi trồng, chế biến, đóng gói cho đến khi phân phối ra thị trường. Nhờ vậy, người tiêu dùng nhận được thông tin xác thực, minh bạch về sản phẩm.
Tại nhiều quốc gia trên thế giới, việc kiểm soát nguồn gốc thực phẩm đã trở thành quy định bắt buộc, đặc biệt là trong ngành thực phẩm. Ở Việt Nam, khái niệm này ngày càng được quan tâm, nhất là sau các chủ trương của Chính phủ về việc dán tem truy xuất nguồn gốc nông sản, rau củ quả, thịt heo, v.v.
Tại sao cần truy xuất nguồn gốc đối với thực phẩm?
Việc áp dụng truy xuất nguồn gốc thực phẩm không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết, xuất phát từ nhiều lý do quan trọng.
Đáp ứng yêu cầu từ khách hàng và đối tác
Ngày nay, người tiêu dùng không chỉ quan tâm đến giá cả hay hình thức sản phẩm. Họ mong muốn sự minh bạch tuyệt đối về quy trình, nguồn gốc thực phẩm tại mọi khâu trong chuỗi cung ứng. Dù doanh nghiệp có áp dụng các tiêu chuẩn như VietGAP, GlobalGAP, ASC, hay HACCP, thì điều đó vẫn chưa đủ. Khách hàng và đối tác thương mại muốn biết liệu sản phẩm có được kiểm soát một cách nghiêm ngặt trong toàn bộ chuỗi cung ứng hay không.
Đáp ứng yêu cầu pháp luật tại các quốc gia nhập khẩu
Các thị trường phát triển rất chú trọng đến việc truy tìm nguồn gốc thực phẩm, đặc biệt trong ngành hàng này. Tại Châu Âu, EU đã xác định truy xuất nguồn gốc là quy định bắt buộc cho các nước thành viên. Hệ thống siêu thị bán lẻ ở Anh cũng tăng cường hệ thống kiểm định này.
Ví dụ, tháng 1/2011, Mỹ đã ban hành Luật Hiện đại hóa An toàn thực phẩm (FSMA – Food Safety Modernization Act), yêu cầu tăng cường theo dõi, truy vết thực phẩm và lưu trữ hồ sơ đối với thực phẩm nguy cơ cao. Các doanh nghiệp phải có hệ thống lưu trữ hồ sơ dễ tiếp cận, có thể gửi tới cơ quan thẩm quyền trong 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu.
Tương tự, Ireland, Canada cũng có những quy định nghiêm ngặt về việc dán nhãn mác, nhận diện sản phẩm và cơ sở sản xuất. GACC – Cục Hải quan Trung Quốc cũng ban hành các Điều lệnh mới liên quan đến truy xuất nguồn gốc đối với thực phẩm nhập khẩu. Do đó, doanh nghiệp cần thiết áp dụng các giải pháp truy xuất nguồn gốc thực phẩm để đáp ứng các yêu cầu nhập khẩu từ các thị trường trên toàn cầu.
Lợi ích khi triển khai truy xuất nguồn gốc thực phẩm
Việc áp dụng truy xuất nguồn gốc thực phẩm mang lại nhiều lợi ích to lớn cho tất cả các bên liên quan, từ người tiêu dùng đến doanh nghiệp và cơ quan quản lý.
Đối với người tiêu dùng
- Loại bỏ nỗi lo hàng giả, hàng kém chất lượng: Khi có đầy đủ thông tin về sản phẩm, người tiêu dùng dễ dàng phân biệt hàng chính hãng, chất lượng, từ đó tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc.
- Đảm bảo quyền lợi, dễ dàng kiểm tra thông tin: Người tiêu dùng có thể chủ động kiểm tra chất lượng sản phẩm một cách nhanh chóng, hiệu quả thông qua mã vạch hoặc mã QR trên sản phẩm. Điều này giúp họ yên tâm hơn khi mua sắm.
- Yên tâm tiêu dùng sản phẩm chất lượng: Việc nắm rõ quy trình sản xuất và các chứng nhận liên quan giúp người tiêu dùng tin tưởng hơn vào chất lượng và sự an toàn của thực phẩm.
Đối với doanh nghiệp
- Nâng cao uy tín, khẳng định vị thế thương hiệu: Việc minh bạch thông tin sản phẩm qua hệ thống truy xuất thực phẩm là bước đầu tiên để tạo dựng niềm tin nơi khách hàng, từ đó nâng cao giá trị thương hiệu và vị thế trên thị trường.
- Hạn chế hàng giả, bảo vệ thương hiệu: Truy xuất nguồn gốc thực phẩm giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn thị trường, ngăn chặn các hành vi làm giả, làm nhái sản phẩm, bảo vệ hình ảnh và doanh thu.
- Mở rộng thị trường xuất khẩu: Với việc nhiều quốc gia yêu cầu bắt buộc về tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc, doanh nghiệp áp dụng giải pháp này sẽ dễ dàng đáp ứng các điều kiện nhập khẩu, mở ra cơ hội kinh doanh mới trên trường quốc tế.
- Quản lý rủi ro hiệu quả hơn: Khi có sự cố về chất lượng, hệ thống kiểm soát nguồn gốc thực phẩm giúp doanh nghiệp nhanh chóng xác định nguyên nhân và thu hồi sản phẩm, giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ danh tiếng.
Đối với cơ quan quản lý và xã hội
- Nâng cao năng lực quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm: Cơ quan chức năng có công cụ hiệu quả để giám sát và kiểm soát chất lượng sản phẩm trên thị trường, từ đó bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
- Minh bạch hóa thị trường: Việc áp dụng minh bạch nguồn gốc thực phẩm giúp thị trường trở nên rõ ràng hơn, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và bền vững.
Quy trình triển khai truy xuất nguồn gốc thực phẩm hiệu quả
Để triển khai truy xuất nguồn gốc thực phẩm một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần tuân thủ một quy trình có hệ thống, từ việc khảo sát đến vận hành và duy trì.
- Khảo sát và đánh giá chuỗi cung ứng hiện tại: Bước đầu tiên là tìm hiểu kỹ lưỡng về toàn bộ quy trình sản xuất, từ khâu nguyên liệu đầu vào, chế biến, đóng gói đến phân phối. Việc này giúp xác định các điểm cần thu thập thông tin và những thách thức có thể gặp phải.
- Xây dựng quy trình truy xuất nguồn gốc phù hợp: Dựa trên kết quả khảo sát, doanh nghiệp cần thiết kế một quy trình truy xuất nguồn gốc thực phẩm chi tiết, phù hợp với đặc thù sản phẩm và mô hình hoạt động. Quy trình này phải đảm bảo mọi công đoạn của quá trình hình thành sản phẩm đều được ghi nhận rõ ràng.
- Thiết kế biểu mẫu thu thập và nhập liệu thông tin: Xây dựng các biểu mẫu chuẩn hóa để thu thập thông tin sản xuất, nguyên liệu, phân bón, thuốc trừ sâu, v.v. Các biểu mẫu này cần được thiết kế linh hoạt để phù hợp với từng loại sản phẩm và dễ dàng cho người nhập liệu.
- Lựa chọn và thiết lập hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc: Đây là yếu tố then chốt. Doanh nghiệp cần lựa chọn phần mềm truy xuất nguồn gốc phù hợp, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về quản lý dữ liệu, khả năng tích hợp và dễ sử dụng. Hệ thống cần hiển thị đầy đủ thông tin mà nhà cung cấp muốn gửi tới khách hàng.
- Đào tạo và hướng dẫn sử dụng hệ thống cho các bên liên quan: Sau khi thiết lập phần mềm, việc đào tạo cho nhân sự tham gia vào chuỗi cung ứng là rất quan trọng. Họ cần nắm rõ quy chuẩn về nhập liệu theo thời gian thực để đảm bảo dữ liệu luôn chính xác và cập nhật.
- Triển khai, vận hành và duy trì hệ thống: Đây là giai đoạn thực thi. Doanh nghiệp cần liên tục theo dõi, đánh giá hiệu quả của hệ thống, và có kế hoạch bảo trì, nâng cấp định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định và tối ưu.
Nếu bạn là một doanh nghiệp đang tìm kiếm các giải pháp in ấn để hỗ trợ việc triển khai truy xuất nguồn gốc thực phẩm, chẳng hạn như in tem nhãn có mã QR Code, công ty dịch vụ in ấn In Tân Hoa Mai có thể là đối tác đáng tin cậy. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ in tem nhãn chất lượng cao, giúp bạn dễ dàng tích hợp các giải pháp công nghệ truy xuất nguồn gốc vào sản phẩm của mình.
Các giải pháp truy xuất nguồn gốc phổ biến hiện nay
Việc áp dụng tem chống hàng giả vào truy xuất nguồn gốc thực phẩm đang được xem là một giải pháp phổ biến. Các loại tem này thường tích hợp nhiều công nghệ hiện đại để người dùng dễ dàng truy xuất thông tin sản phẩm.
Giải pháp sử dụng tem chống hàng giả QR Code
Hiện nay, việc ứng dụng công nghệ thông tin và các thiết bị điện tử giúp cho việc cập nhật thông tin, quản lý dữ liệu và theo dõi nguồn gốc thực phẩm trở nên thuận lợi hơn. Giải pháp tem QR Code cho phép doanh nghiệp lưu trữ tất cả thông tin của sản phẩm vào máy chủ, từ khâu sản xuất đầu tiên đến khâu đóng gói cuối cùng. Người tiêu dùng chỉ cần dùng ứng dụng quét mã trên điện thoại thông minh là có thể kiểm tra nguồn gốc sản phẩm nhanh chóng. Tất cả thông tin liên quan về sản phẩm và nhà sản xuất sẽ hiển thị đầy đủ.
Giải pháp sử dụng tem chống hàng giả SMS
Khi muốn truy xuất nguồn gốc bằng tem chống giả điện tử SMS, người tiêu dùng sẽ cào lớp phủ bạc trên tem để lấy mã code và nhắn tin theo cú pháp có sẵn. Ngay lập tức, thông tin liên quan về sản phẩm và nhà sản xuất sẽ được gửi về điện thoại của họ. Giải pháp này phù hợp với những người dùng không quen thuộc với điện thoại thông minh hoặc muốn một cách kiểm tra đơn giản, trực tiếp.
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm không chỉ là một xu hướng toàn cầu mà còn là yếu tố sống còn cho sự phát triển bền vững của ngành thực phẩm. Việc ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp nâng cao uy tín cho doanh nghiệp mà còn đảm bảo những sản phẩm tốt nhất, an toàn nhất đến tay người tiêu dùng. Đây là sự đầu tư xứng đáng cho niềm tin và chất lượng trong tương lai.
Với vai trò là một công ty dịch vụ in ấn, In Tân Hoa Mai có thể hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc triển khai các giải pháp truy xuất nguồn gốc thực phẩm thông qua việc in ấn các loại tem, nhãn tích hợp mã QR hoặc mã SMS. Với dịch vụ in tem truy xuất nguồn gốc của mình, chúng tôi cam kết cung cấp các ấn phẩm chất lượng cao, đảm bảo tính bảo mật và khả năng truy xuất hiệu quả. Từ đó góp phần vào sự thành công của các doanh nghiệp trong việc xây dựng lòng tin với người tiêu dùng và nâng cao giá trị thương hiệu trên thị trường.
