Truy xuất nguồn gốc sản phẩm là giải pháp minh bạch hóa thông tin, cho phép người tiêu dùng tra cứu hành trình của sản phẩm từ điểm khởi đầu đến tay người dùng. Nói cách khác, giải pháp này giúp người dùng truy ngược dòng sản phẩm từ kệ hàng về tận nơi sản xuất ban đầu, theo dõi từng công đoạn trong quy trình chế biến và phân phối.
Được xem như một tiêu chuẩn bắt buộc tại nhiều quốc gia phát triển, công nghệ truy xuất nguồn gốc sản phẩm đã được áp dụng từ lâu. Tại Việt Nam, nhận thức về tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm ngày càng được nâng cao, đặc biệt sau khi Chính phủ ban hành chủ trương dán tem truy xuất nguồn gốc cho các mặt hàng nông sản, rau củ quả, thịt heo…
Bạn xem thêm nội dung này nữa để hiểu hơn nhé: Truy xuất nguồn gốc nông sản thúc đẩy tiêu thụ trên nền tảng số.
Ví dụ minh họa, khi mua một miếng thịt heo, người tiêu dùng có thể tra cứu thông tin chi tiết về nguồn gốc của sản phẩm: miếng thịt thuộc lô heo nào, được nuôi bởi đơn vị nào, sử dụng loại thức ăn chăn nuôi gì, lịch sử sử dụng thuốc thú y (thời điểm, loại thuốc, đơn vị cung cấp, giấy chứng nhận…), cũng như các thông tin giao dịch liên quan (ngày xuất chuồng, ngày sản xuất, đóng gói, hạn sử dụng…). Toàn bộ thông tin được ghi nhận theo thời gian thực, đảm bảo chi tiết, minh bạch và có thể tra cứu dễ dàng.
Tầm quan trọng của truy xuất nguồn gốc sản phẩm: Bảo vệ người tiêu dùng
Hàng giả, hàng nhái – với chất lượng đáng ngờ và nguồn gốc mập mờ – luôn là mối đe dọa thường trực đối với người tiêu dùng. Dù cơ quan chức năng và doanh nghiệp đã nỗ lực ngăn chặn, vấn nạn hàng kém chất lượng vẫn len lỏi khắp nơi, từ chợ truyền thống đến các hệ thống siêu thị hiện đại, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân.
Trong bối cảnh thị trường ngày càng phát triển, người tiêu dùng không chỉ đòi hỏi sản phẩm chất lượng mà còn quan tâm đến quyền lợi và sức khỏe của bản thân. Chính vì vậy, việc minh bạch thông tin nguồn gốc sản phẩm, đặc biệt là các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như thực phẩm, mỹ phẩm, đồ gia dụng… đang trở thành một tiêu chuẩn tất yếu. Việc ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc sản phẩm chính là giải pháp hữu hiệu giúp người tiêu dùng tự bảo vệ mình trước nguy cơ từ hàng giả, hàng kém chất lượng.
Quy trình truy xuất nguồn gốc sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO
Mặc dù không có một tiêu chuẩn ISO riêng biệt nào tập trung duy nhất vào truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nhưng có nhiều tiêu chuẩn ISO cung cấp hướng dẫn về các hệ thống quản lý và thực hành tốt nhất có thể được áp dụng để thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc hiệu quả.
Dưới đây là quy trình truy xuất nguồn gốc sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO, kết hợp các yếu tố từ các tiêu chuẩn khác nhau:
1. Cam kết và Lập kế hoạch (dựa trên ISO 9001:2015)
- Xác định phạm vi: Xác định rõ ràng phạm vi của hệ thống truy xuất nguồn gốc, bao gồm các sản phẩm, quy trình và đối tác trong chuỗi cung ứng.
- Thiết lập chính sách: Ban hành chính sách truy xuất nguồn gốc sản phẩm, thể hiện cam kết của tổ chức đối với việc minh bạch và truy xuất nguồn gốc.
- Phân bổ nguồn lực: Đảm bảo nguồn lực cần thiết (nhân lực, tài chính, công nghệ) để triển khai và duy trì hệ thống.
2. Xây dựng hệ thống (Kết hợp ISO 22005:2007 & ISO/IEC 17025:2017)
- Lựa chọn phương pháp: Lựa chọn phương pháp nhận dạng và truy xuất nguồn gốc phù hợp (ví dụ: mã vạch, mã QR, RFID, Blockchain).
- Thu thập dữ liệu: Thiết lập quy trình thu thập dữ liệu đầy đủ và chính xác tại mỗi điểm tiếp nhận trong chuỗi cung ứng.
- Lưu trữ và quản lý dữ liệu: Xây dựng hệ thống lưu trữ dữ liệu an toàn, có thể truy cập và truy xuất dễ dàng khi cần thiết.
- Xác minh và kiểm soát: Thực hiện các biện pháp xác minh dữ liệu, kiểm soát truy cập và đảm bảo tính bảo mật thông tin.
3. Vận hành và Duy trì (Tham khảo ISO 14001:2015)
- Đào tạo và nâng cao nhận thức: Đào tạo nhân viên về hệ thống truy xuất nguồn gốc, vai trò và trách nhiệm của họ.
- Kiểm tra và đánh giá: Thực hiện kiểm tra nội bộ định kỳ để đánh giá hiệu quả của hệ thống và thực hiện các hành động khắc phục, phòng ngừa.
- Cải tiến liên tục: Đánh giá và cải tiến liên tục hệ thống truy xuất nguồn gốc để đáp ứng các yêu cầu thay đổi và nâng cao hiệu quả.
4. Truy xuất và Phản hồi (Liên quan đến ISO 10002:2018)
- Thiết lập quy trình truy xuất: Xây dựng quy trình truy xuất sản phẩm rõ ràng, nhanh chóng và hiệu quả khi có sự cố.
- Quản lý thu hồi sản phẩm: Thiết lập quy trình thu hồi sản phẩm an toàn và hiệu quả khi cần thiết.
- Phân tích và cải tiến: Phân tích dữ liệu truy xuất nguồn gốc để xác định nguyên nhân gốc rễ của sự cố và thực hiện các biện pháp phòng ngừa.
Các tiêu chuẩn ISO liên quan:
- ISO 9001:2015 Hệ thống quản lý chất lượng – Các yêu cầu
- ISO 22005:2007 Truy xuất nguồn gốc trong chuỗi thực phẩm – Các nguyên tắc chung và các yêu cầu cơ bản đối với thiết kế và thực hiện hệ thống
- ISO/IEC 17025:2017 Yêu cầu chung về năng lực của phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn
- ISO 14001:2015 Hệ thống quản lý môi trường – Các yêu cầu và hướng dẫn sử dụng
- ISO 10002:2018 Quản lý chất lượng – Hài lòng khách hàng – Hướng dẫn xử lý khiếu nại trong các tổ chức
Lưu ý: Đây chỉ là quy trình chung. Tùy thuộc vào ngành nghề, quy mô và yêu cầu cụ thể, doanh nghiệp cần điều chỉnh quy trình cho phù hợp. Việc tham khảo các tiêu chuẩn ISO liên quan và tư vấn từ chuyên gia là rất cần thiết để xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm hiệu quả.
Top 5 phần mềm truy xuất nguồn gốc sản phẩm tốt nhất
Hiện nay, việc phân biệt nguồn gốc sản phẩm bằng mắt thường đang trở nên ngày càng khó khăn. Tuy nhiên, công nghệ đã mang đến giải pháp hữu hiệu: quét mã vạch sản phẩm. Bằng cách sử dụng các phần mềm chuyên dụng trên điện thoại di động, người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra nguồn gốc, giá cả và nhiều thông tin quan trọng khác của sản phẩm. Dưới đây là top 5 phần mềm quét mã vạch, kiểm tra hàng thật giả tốt nhất hiện nay, giúp bạn trở thành người tiêu dùng thông thái:
1. iCheck – Ứng dụng check hàng hoá
iCheck là ứng dụng cho phép người dùng kiểm tra hàng hóa bằng cách quét mã vạch được in trên bao bì sản phẩm. Không chỉ giúp phân biệt hàng thật – giả, iCheck còn cung cấp thông tin chi tiết về nguồn gốc, nhà sản xuất, hạn sử dụng, v.v., hỗ trợ người dùng đưa ra quyết định mua hàng sáng suốt.
Điểm nổi bật:
- Hỗ trợ quét mã vạch và mã QR.
- Kiểm tra và truy xuất thông tin, nguồn gốc sản phẩm.
- Tìm kiếm và mua sản phẩm nhanh chóng.
- Tham khảo đánh giá sản phẩm từ người dùng khác.
2. Barcode Việt – Phát hiện hàng giả
Barcode Việt là công cụ hỗ trợ người tiêu dùng phát hiện hàng giả, hàng nhái hiệu quả. Ứng dụng cho phép quét mã vạch, mã QR để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đồng thời cung cấp thông tin chi tiết về sản phẩm một cách nhanh chóng.
Điểm nổi bật:
- Quét mã vạch, mã QR code để truy xuất nguồn gốc, chống hàng giả.
- Hiển thị thông tin chi tiết của từng sản phẩm.
- Tra cứu thông tin sản phẩm dễ dàng.
3. Barcode Scanner – Ứng dụng quét và giải mã vạch
Barcode Scanner là phần mềm quét mã vạch sản phẩm, hỗ trợ người dùng tra cứu thông tin sản phẩm, phân biệt hàng thật – giả. Ứng dụng còn cho phép người dùng tạo mã QR cho riêng mình, mang đến trải nghiệm cá nhân hóa.
Điểm nổi bật:
- Cung cấp thông tin chi tiết của từng sản phẩm.
- Hỗ trợ tạo mã QR một cách nhanh chóng.
- Giao diện đơn giản, sử dụng miễn phí, không cần cập nhật.
4. Trình Quét mã vạch & đọc mã QR
Ứng dụng này tích hợp hai chức năng chính là quét mã vạch và đọc mã QR, cho phép người dùng kiểm tra thông tin, truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách nhanh chóng và tiện lợi.
5. QRbot – Máy quét mã vạch
Được phát triển bởi TeaCapps, QRbot là phần mềm chuyên dụng giúp người tiêu dùng kiểm tra thông tin sản phẩm, phát hiện hàng giả một cách dễ dàng và hiệu quả.
Với sự hỗ trợ đắc lực từ các phần mềm quét mã vạch, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm và trở thành người tiêu dùng thông thái chưa bao giờ dễ dàng đến thế. Hãy tải ngay một trong số ứng dụng kể trên và trải nghiệm sự tiện lợi mà công nghệ mang lại!
Hướng dẫn cách truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa
Bước 1: Mở ứng dụng truy xuất nguồn gốc trên điện thoại lên.
Bước 2: Thực hiện thao tác quét sản phẩm bằng cách đưa camera điện thoại đến mã QR code sản phẩm. Lưu ý trước khi quét điện thoại bạn phải để chế độ kết nối wifi hoặc 3G.
Bước 3: Bạn có thể nhấn vào màn hình điện thoại một lần. Để thực hiện chức năng lấy nét chính xác mã QR. Sau đó đợi một vài giây, thông tin truy xuất sẽ được hiện lên trên màn hình điện thoại của bạn.
Bước 4: Nếu thực hiện truy xuất thành công, thông tin sản phẩm sẽ hiển thị đầy đủ trên màn hình điện thoại của bạn.
Trong tương lai khi công nghệ truy xuất nguồn gốc ngày càng được ứng dụng rộng rãi ở nhiều lĩnh vực, truy xuất nguồn gốc sản phẩm bằng mã QR Code sẽ đóng vai trò không thể thiếu trong hoạt động mua sắm, tiêu dùng.
Thủ tục đăng ký truy xuất nguồn gốc:
Thủ tục đăng ký truy xuất nguồn gốc theo quy định nhà nước tại Tân Hoa Mai
- Giấy phép đăng ký kinh doanh (photo 01 bản có công chứng).
- Bản sao giấy đăng ký nhãn hiệu hàng hóa (nếu có).
- Hợp đồng in tem.
- Giấy ủy quyền in tem.
- Giấy chứng minh nhân dân của người đứng tên trên hợp đồng in tem.
Chi tiết 6 bước quy trình truy xuất nguồn gốc
Quy trình truy xuất nguồn gốc hiện nay bao gồm 6 bước:
1. Khảo sát quy mô và loại hình hoạt động
Đầu tiên, các chuyên gia cung cấp giải pháp truy xuất nguồn gốc sẽ tiến hành khảo sát quy mô và loại hình hoạt động của từng doanh nghiệp. Quá trình khảo sát bao gồm nghiên cứu từ nguyên liệu đầu vào, con giống, trang trại, cơ sở chế biến, cho đến khâu vận chuyển và phân phối sản phẩm ra thị trường.
Mục tiêu của bước này là giúp nhà cung cấp giải pháp hiểu rõ quy trình sản xuất của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp theo dõi từng công đoạn trong chuỗi cung ứng, đảm bảo thông tin minh bạch và chính xác cho người tiêu dùng.
2. Xây dựng quy trình truy xuất nguồn gốc
Dựa trên kết quả khảo sát, các chuyên gia sẽ tiến hành xây dựng quy trình truy xuất nguồn gốc phù hợp với đặc thù ngành nghề, quy trình hoạt động và các tiêu chuẩn của doanh nghiệp, chẳng hạn như VietGAP, GlobalGAP, HACCP…
Quy trình này cần đảm bảo cung cấp cho người tiêu dùng thông tin chi tiết về từng công đoạn, từng thời điểm trong quá trình sản xuất, chế biến và phân phối sản phẩm.
3. Thiết kế biểu mẫu truy xuất nguồn gốc
Đây là bước quan trọng, giúp thu thập đầy đủ thông tin cần thiết cho quá trình nhập liệu. Biểu mẫu truy xuất nguồn gốc sẽ được thiết kế dựa trên quy trình đã được xây dựng, bao gồm các thông tin cần thiết cho từng giai đoạn.
Nhà cung cấp giải pháp sẽ dựa vào biểu mẫu này để xây dựng hệ thống phần mềm, đảm bảo người dùng có thể truy xuất đầy đủ thông tin sản phẩm.
4. Phát triển hệ thống phần mềm
Dựa trên quy trình, biểu mẫu và yêu cầu cụ thể của doanh nghiệp, các công ty công nghệ sẽ tiến hành phát triển hệ thống và phần mềm truy xuất nguồn gốc. Phần mềm cần đáp ứng đầy đủ các chức năng theo dõi, quản lý và truy xuất thông tin sản phẩm.
5. Đào tạo sử dụng phần mềm
Mặc dù phần mềm truy xuất nguồn gốc thường dễ sử dụng, nhưng để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả, việc đào tạo cho người dùng là rất cần thiết. Đào tạo giúp người tiêu dùng, các đơn vị sản xuất sử dụng phần mềm một cách hiệu quả, khai thác tối đa các tính năng của hệ thống.
Bên cạnh đó, nhà cung cấp giải pháp cũng cần hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng các quy chuẩn về nhập liệu thời gian thực và các phương thức quản lý tiên tiến, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hàng hóa và sản xuất.
6. Triển khai và hỗ trợ sau triển khai
Nhà cung cấp giải pháp sẽ tiến hành triển khai hệ thống phần mềm trong thực tế. Đồng thời, họ cũng sẽ cung cấp dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật, giải đáp thắc mắc và xử lý sự cố cho doanh nghiệp trong suốt quá trình sử dụng phần mềm.
Phần mềm truy xuất nguồn gốc có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp, nông nghiệp đến lâm nghiệp. Khi sử dụng phần mềm, doanh nghiệp và hộ kinh doanh sẽ được bảo hành và hỗ trợ phần mềm trọn đời.
Việc áp dụng truy xuất nguồn gốc sản phẩm không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của họ trong việc bảo vệ người tiêu dùng và góp phần đẩy lùi hàng giả, hàng nhái. Đây là thông điệp ý nghĩa và quan trọng đối với toàn xã hội.
Để được tư vấn chi tiết về dịch vụ truy xuất nguồn gốc và cách thức ứng dụng, quý khách hàng vui lòng liên hệ Hotline 0919 00 99 30.
